| Problemy z komunikacją w zaburzeniu autystycznym możliwości terapii |
| Cechy mowy w autyzmie wczesnodziecięcym: * osłabienie zdolności do inicjowania rozmów lub kontynuowania rozmów z innymi osobami; * mowa stereotypowa; * zaburzenia treści i formy; * nieprawidłowości natężenia, intonacji, tempa, rytmu i akcentu mowy; * ton głosu może być monotonny lub mieć intonację podobną do zdań pytających; * liczne zwroty stereotypowe i błędy w użyciu struktur gramatycznych, np. echolaliczne powtarzanie wyrazów sloganów, reklam. Echolalia może mieć charakter bezpośredni lub odroczony. Echolalia bezpośrednia polega na powtarzaniu przez dziecko dosłownie skierowanego do niego pytania, z zachowaniem tej samej struktury gramatycznej lub powtarzania bezpośrednio zasłyszanego słowa. Echolalia odroczona charakteryzuje się tym, że dziecko przytacza całe zdania, testy i piosenki, które usłyszało znacznie wcześniej przed kilkoma dniami, miesiącami czy nawet rokiem. Echolalia występuje przy ograniczonym uszkodzeniu mózgu, głównie w przebiegu padaczki, w stanach pozapalnych mózgu lub w schizofrenii. * mutyzm, czyli brak lub ograniczenie mówienia (ekspresji oralnej) przy zachowaniu rozumienia mowy i możliwości porozumiewania się za pomocą pisma. Początek rozwoju autyzmu wiąże się z szybko postępującym regresem mowy. Dziecko przestaje formułować zdania, jego ekspresja słowna sprowadza się do komunikatów w formie pojedynczych słów. Mowa przestaje służyć dziecku do komunikowania się. Równolegle obserwuje się zanik form komunikacji niewerbalnej. Pojawia się echolalia. Mowa dzieci autystyczny jest monotonna, „płaska”, pozbawiona melodyki. Dzieci autystyczne nie używają zaimka „ja”, mówią o sobie w drugiej osobie liczby pojedynczej, np. „chcesz jeść”. Utrzymuje się także nieprawidłowa struktura gramatyczna wyrazów i zdań. Z mową dziecka autystycznego nie współwystępują żadne sposoby komunikacji, takie jak: gaworzenie, ekspresja uczuć na twarzy i gesty. Dzieci autystyczne często nie rozumieją celu i znaczenia języka, dlatego też nie potrafią posługiwać się nim jako narzędziem komunikacji. Zatem istotną sprawą jest umożliwienie tym osobom takiego sposobu komunikowania się, jakiego potrzebują. Mowa jest najlepszym sposobem osiągnięcia tego celu, o ile tylko można jej nauczyć. Równie istotnym, o ile nie ważniejszym, jest próba nauczenia rozumienia komunikatu, co zwykle leży u podstaw nabywania umiejętności językowych. |